راه اندازی سامانه ملی رادیوتلسکوپ فضایی ایران

رئیس مرکز تحقیقات فضایی از بهره برداری از سامانه رادیو تلسکوپ فضایی که به دست محققان فضایی کشور ساخته شده است خبر داد. رادیوتلسکوپ‌ها نوعی از تلسکوپ‌ها هستند که بر خلاف مدل‌های معمول تصاویر و اطلاعات خود را با بررسی مستقیم سیگنال‌های رادیویی دریافتی از فضا ترسیم و استخراج می‌کنند.

شکوفا در مورد این پروژه می‌گوید:

این سامانه هم اکنون در کشور به بهره برداری رسیده و فرآیند کالیبراسیون خود را طی می کند. در واقع این سامانه در محل استقرار اولیه تکمیل شده است اما برای استقرار مکان نهایی و قرار گیری در مکانی که کارفرمای پروژه پیشنهاد می دهد نیازمند فرایند کالیبراسیون از نظر عملکرد اجزای مختلف است.

شکوفا با بیان اینکه میزان دریافت شدت سیگنال و قابلیت تفسیر و استفاده از داده‌ها از جمله فرآیندهای کالیبراسیون هر دستگاه گیرنده فضایی است متذکر شد که تا رسیدن به بهره‌برداری نهایی و فاز عملی فاصله زیادی نداریم و تنها مراحل بهینه‌سازی پیش روی این بهره‌برداری قرار دارند.

شکوفا در مورد کاربرد این سامانه نیز گفت:

تاکنون منجمان در حوزه نجوم از تلسکوپ های مرئی استفاده می کردند تا نوری که از ستاره ها و کهکشان ها و همچنین اجرام فضایی به ما می رسد را رصد و پایش کنند، اما در رادیو تلسکوپ از طیف رادیو الکترومغناطیسی برای پایش فعل و انفعالات کهکشان ها، سحابی ها و اجرام مختلف فضایی استفاده می شود.

برای مثال در زمان انفجار یک ستاره، رادیو تلسکوپ امواج رادیویی ساطع شده را دریافت کرده و با یکسری الگوریتم ها و پردازش ها تشخیص می دهد که وضعیت این ستاره چگونه بوده و یا کهکشانی در حال گسترش یا انقباض است. رئیس مرکز تحقیقات فضایی با تاکید بر عملیاتی شدن سامانه رادیو تلکسوپ فضایی خاطرنشان کرد: تا دو ماه آینده فرآیند کالیبراسیون و بهینه سازی این سامانه نهایی شده و برای استقرار در مکان مورد نظر کارفرما، تحویل داده می شود تا در مکان نهایی برای همیشه مستقر شود. به گفته شکوفا، سامانه رادیو تلسکوپ فرکانسی در حدود ۱۰۰ کیلومتر یا ۱.۵ گیگاهرتز را اسکن می کند.